Roken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor moeder en kind. Het is niet makkelijk om te stoppen met roken, maar het is wel heel belangrijk, zowel wanneer je zwanger bent als in de periode daarvoor en daarna. In dit artikel vertellen we je wat de gevolgen kunnen zijn wanneer je tijdens je zwangerschap blijft roken, en geven we je tips om te stoppen met roken.
Roken voor de zwangerschap
Roken is voor niemand gezond. Door te roken krijg je schadelijke stoffen binnen, waaronder koolmonoxide, nicotine en metalen. Wanneer je deze stoffen binnenkrijgt, kan je last krijgen van verschillende klachten, zoals een verminderde conditie, beschadigde longen en hart- en vaatproblemen. Roken is bovendien de belangrijkste oorzaak van longkanker. Iedereen – man, vrouw, jong en oud - kan gevolgen ondervinden van roken. En niet te vergeten van mee-roken! Dit betekent dat roken vóór de zwangerschap ook ongezond is. Daarnaast maakt roken het zwanger raken niet makkelijker. Roken vermindert de vruchtbaarheid van zowel man als vrouw tot wel 40%. Heb je een kinderwens? Dan is het dus verstandig voor jullie beide om te stoppen met roken.
Roken tijdens de zwangerschap
Wat hieronder volgt over dit onderwerp is niet bedoeld om je bang te maken, maar is bedoeld om je niet alleen bewust te maken van de schadelijke gevolgen van roken, maar vooral om je helpen maximaal gemotiveerd te raken om te stoppen met roken (als je dat nog niet gedaan hebt).
Wanneer je zwanger bent, is jouw ongeboren baby zich heel hard aan het ontwikkelen. Schadelijke stoffen van het roken, die ook door de placenta (= moederkoek) heen gaan, worden in deze fase door je baby nog niet goed afgebroken, wat betekent dat deze langer in het bloed van je kindje aanwezig blijven en meer schade kunnen aanrichten. Deze nadelige invloed is er al bij één sigaret per dag omdat van sommige stoffen de werking wel 30 uur is. Dit kan verschillende problemen tot gevolg hebben:
- Achterblijvende groei. Baby’s van vrouwen die roken voor en tijdens de zwangerschap lopen een groeiachterstand op. Wanneer je (door)rookt tijdens je zwangerschap heeft je kindje een lager geboortegewicht, en loopt het ook kans om met een zwakkere gezondheid ter wereld te komen. Bij zwangeren die doorroken is het geboortegewicht-verlies per gemiddeld per dag gerookte sigaret ongeveer een kwart ons (=25 gram). Bij gemiddeld 10 sigaretten per dag is dat dus een half pond (= 250 gram). Hoe meer je rookt hoe groter het geboortegewicht-verlies.
- Vroeggeboorte. Vrouwen die roken wanneer ze zwanger zijn, hebben een grotere kans op een vroeggeboorte.
- Miskraam of doodgeboorte. Roken tijdens de zwangerschap verhoogt het risico op een miskraam, en leidt zelfs in enkele gevallen tot een doodgeboorte. Roken zorgt ervoor dat de bloedvaten vernauwen. Hierdoor kan je minder makkelijk zuurstof en voedingsstoffen uitwisselen met je baby.
- Loslatende placenta. De kans dat de placenta loslaat is groter bij vrouwen die tijdens de zwangerschap roken. Dit kan uiteindelijk leiden tot een vroeggeboorte, en in zeldzame gevallen tot het overlijden van de baby.
- Nicotineverslaving. Baby’s van moeders die roken tijdens de zwangerschap lopen het risico om een nicotineverslaving op te lopen. Hierdoor kan een baby na de geboorte onrustig en huilerig zijn.
- Aangeboren afwijkingen. Vrouwen die roken tijdens de zwangerschap lopen meer risico op het krijgen van een kindje met afwijkingen aan de mond, longen, voeten en het hart. Je kunt hierbij denken aan een hazenlip, klompvoetjes, een verminderde longfunctie of een hart- of vaatafwijking.
- Buitenbaarmoederlijke zwangerschap. De kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is groter bij vrouwen die roken vóór de zwangerschap.
Langetermijngevolgen van roken tijdens de zwangerschap
Roken tijdens de zwangerschap heeft ook gevolgen voor het welzijn en de ontwikkeling van je baby ná de geboorte. Langetermijngevolgen van roken tijdens de zwangerschap zijn bijvoorbeeld:
- Wiegendood. Door te roken tijdens de zwangerschap, is de kans op wiegendood twee keer zo groot.
- Ontwikkelingsproblemen. Kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap gerookt hebben kunnen last hebben van een hersenontwikkelingsachterstand, en daardoor kunnen ze soms moeilijker leren en/of kunnen een lagere intelligentie hebben.
- Fysieke problemen. Heb je tijdens de zwangerschap gerookt? Dan loopt je kindje in zijn verdere leven een groter risico op het regelmatig hebben van oorinfecties, longproblemen of zelfs longziektes of obesitas (=overgewicht).
Roken na de zwangerschap
Ook na de zwangerschap is het risicovol om te roken (en/of mee te roken), niet alleen voor jouw eigen gezondheid, maar ook voor die van je kindje. Je kindje rookt immers mee wanneer jij om hem of haar heen rookt. Ook wanneer jij buiten rookt en je daarna weer naar binnen gaat, ondervindt je kindje negatieve gevolgen van het roken. De stoffen van jouw sigaret neem je mee naar binnen, en kunnen door middel van inademing of aanraking alsnog bij je kindje terecht komen. We noemen dit derdehands roken. Dit heeft wel degelijk negatieve gevolgen voor de gezondheid van je kind.
Stoppen met roken
Roken is verslavend, en dat maakt stoppen met roken ook ontzettend lastig (de tabaksfabrikant doet ook haar uiterste best om je verslaafd te houden). Zeker wanneer je zwanger bent en je misschien juist behoefte hebt aan je gebruikelijke ontspanningsmoment met een sigaret, kan stoppen met roken nog lastiger zijn. Toch heb je een hele goede reden om wél te stoppen: de baby in je buik. Je kunt je verloskundige of huisarts vragen om advies en hulp bij het stoppen met roken. Het is gebleken dat met ieder extra hulpmiddel (boek, internet, verloskundige, etc.) dat je gebruikt de kans toeneemt dat het stoppen lukt.
Ook hebben wij een aantal tips voor je op een rij gezet:
- Bouw het af. Van de ene op de andere dag stoppen is niet voor iedereen haalbaar. Door het af te bouwen, heb je een grotere kans dat je blijvend kunt stoppen, omdat je de moeilijkheidsgraad voor jezelf omlaaghaalt. Maar je moet uiteindelijk wel helemaal stoppen. De negatieve effecten van 1 sigaret houden wel 30 uur aan. Op de lange termijn één sigaret per dag roken, is dus geen optie.
- Neem contact op met Stichting Ikstopermee. Je kunt hier een cursus volgen die je helpt om te stoppen met roken. De cursus kost wel geld, maar er zijn veel zorgverzekeraars die dit vergoeden.
- Beloon jezelf. Heb je een aantal dagen niet gerookt? Wees dan lief voor jezelf, en beloon jezelf met iets kleins. Een kopje koffie in de stad, of een extra mooi rompertje voor je kindje.
- Verloskundige en M.I.S. (= Minimale Interventie Strategie)
- Gebruik nu Stoptober. Alles helpt!
STOPPEN MET ROKEN HELPT METEEN! (risico’s verminderen direct).
Rook(te) jij tijdens je zwangerschap? Deel hieronder al jouw tips om te stoppen met roken!